Hoe kun je op basis van kennis, data en ervaringen van ouders en professionals bereiken dat kinderen die in armoede opgroeien zich goed kunnen ontwikkelen? Met die vraag startte najaar 2019 de Smart Start-pilot bij De Voedselbank in Gilze en Rijen. Het design team bestond uit zo’n 20 meedenkers, waaronder klanten van De Voedselbank en jongeren. Samen ontwikkelden zij met Design Thinking een aanpak die de autonomie van de alleenstaande ouder versterkt.

Uit de data-analyse bleek onder andere dat het merendeel van de klanten bestaat uit een eenoudergezin of een eenpersoonshuishouden. Voedselbankklanten ontvangen vaker een uitkering, vooral een bijstandsuitkering, maar er zijn ook mensen die werken. Zij hebben vaak schulden. Meer dan de helft van de volwassen klanten was bij de geboorte van het eerste kind 25 jaar of jonger. Klanten ontvangen vaak ook hulp voor problemen op andere levensgebieden. De kinderen ontvangen bijvoorbeeld vaker jeugdzorg, worden iets vaker verwezen naar HALT, verlaten iets vaker voortijdig school, ontvangen vaker speciaal onderwijs en volwassenen krijgen vaker hulp vanuit de Wmo.

Met de data-analyse, twaalf aanvullende interviews en een analyse van het boekje Ik ben arm (LINDA. Foundation) ontwikkelde de groep het idee voor de aanpak Duo-hulp; een maatje met ervaring wordt  aanvullend op de dienstverlening aan een ouder gekoppeld. Maatjes zouden bijvoorbeeld kunnen verbonden zijn aan een organisatie (Voedselbank, IMW), een dienstverlening (bijvoorbeeld iedereen die uitkering komt aanvragen) of life events (scheiding, geboorte kind). Deze innovatie brengt niet alleen iets voor mensen in Gilze en Rijen die in armoede leven, maar ook voor de professionals. Veel professionals kunnen niet altijd bieden wat ze willen door bijv. tijdgebrek of doordat ze een bepaalde rol niet kunnen combineren met die van de rol van hulpverlener. Een maatje kan dit wel, en zeker wanneer het maatje zelf ervaren heeft hoe het is om in armoede te leven. Uiteindelijk moet het maatje helpen om zelfvertrouwen en regie terug te winnen en daarmee de autonomie en zelfredzaamheid van de ouder te vergroten.

In Gilze en Rijen is in 2020 gestart met de inzet van ervaringsdeskundige Meedenkers*. Meedenkers zijn kortdurend betrokken om iemand te helpen bij het vinden en krijgen van de juiste hulp. Dit project wordt in mei geëvalueerd. De lessen nemen we mee bij de ontwikkeling van langdurigere ondersteuning door ervaringsdeskundigen, zoals DUO hulp bedoeld is.