Even geduld a.u.b. het magazine wordt geladen...
Effectmeting basisschool De Zuidwester geeft Carin Zandbergen, Johan van Gurp en Lian Smits mooie bevestiging:
Een betere wereld begint bij een Smart Start
Huiselijk geweld, kindermishandeling, verwaarlozing. Lian Smits ziet als bestuurder bij Sterk Huis iedere dag gekwetste kinderen binnenkomen. Met grote gevolgen. Ontwikkelingsachterstanden, gedragsproblemen, agressiviteit. Kinderen die zichzelf overschreeuwen, hun pijn verdoven met drugs, zichzelf snijden. “Telkens vraag ik me af wat er allemaal gebeurd is in het leven van deze kinderen. Welke kansen zijn blijven liggen om hen te helpen?”
Lian wil niet langer afwachten tot problemen groot worden, maar werken aan een sociale wereld. “Een wereld waarin we data en kennis inzetten om te zien waar problemen ontstaan. Een wereld waarin we verdriet en ellende voorkomen en tegelijkertijd geld besparen.”
Zo ontstond een aantal jaar geleden Smart Start. “Om kinderen en gezinnen veel eerder te helpen”, legt Lian uit. “We zijn gewend om pas in te grijpen als problemen al heel groot zijn. Dat is verdrietig, want kinderen hebben dan al jaren van stress achter de rug en de kans dat je het nog goed krijgt, is veel kleiner. Door data en kennis te combineren lukt het ons om signalen veel eerder te herkennen en op een lichte en collectieve manier een basis te versterken, waardoor problemen niet meer groot hoeven te worden.”
Samen verschil maken
Verschil maken doe je samen, weet ook Carin Zandbergen. Als bestuurder van Xpect Primair Tilburg sloot zij snel aan bij Smart Start. “In Tilburg bestaan grote verschillen tussen wijken en scholen”, aldus Carin. “Hoe kunnen kinderen bloeien en groeien als er veel problemen in hun leefomgeving bestaan? Wij willen schotten doorbreken. Aan de hand van data bekijken we welke interventies nodig zijn in bepaalde wijken.”
Basisschool De Zuidwester
De Tilburgse wijk Korvel had hierin prioriteit. Deze wijk kent grote uitdagingen, waaronder veel armoede, echtscheidingen en verslavingsproblematiek. Deze problemen slopen vanuit de wijk ook basisschool De Zuidwester (onderdeel van Xpect Primair) binnen en zorgden daarmee voor extra onrust en onveiligheid onder opgroeiende kinderen.
Duurzame kansen
Vanuit het vraagstuk om deze kinderen en gezinnen meer duurzame kansen te bieden, ging in 2018 de Smart Start-pilot De Zuidwester van start met door de jaren heen een data-analyse, verschillende design thinking-sessies en de implementatie van een Team op Maat en het All-in-concept. Als finishing touch werd onlangs ook de effectmeting uitgevoerd met een mooie eindconclusie: er heerst meer rust op school, ouders staan er niet meer alleen voor, kinderen krijgen voortaan de juiste ondersteuning, leerkrachten focussen zich weer op hun kerntaken en de school heeft minder schooluitval en zittenblijvers en scoort beter op alle onderwijsgerelateerde aspecten.
Kracht van nabijheid
“Prachtige resultaten, die ook overeenkomen met de ervaringen en bevindingen van de professionals van De Zuidwester”, concludeert Johan van Gurp, bestuurder Instituut voor Maatschappelijk Werk (IMW) regio Tilburg. “Mensen weten elkaar beter te vinden, stemmen onderling meer met elkaar af en zijn er daardoor eerder bij als er problemen ontstaan. In een formele structuur bestaan vaak lange wachttijden voor de zorg, maar nu is alle hulp al binnen de school aanwezig en krijgen kinderen en gezinnen sneller de juiste ondersteuning.”
Johan benadrukt ook de kracht van nabijheid: “De multidisciplinaire hulp op De Zuidwester is laagdrempelig voor kinderen en ouders. Ook kleine problemen worden sneller gesignaleerd en besproken met ouders. Hierdoor komen we eerder tot oplossingen en kunnen we meteen anticiperen op escalaties.”
Roepende in woestijn
“We zijn blij met de positieve uitkomsten van de effectmeting”, zegt Carin. “De pilot heeft niet alleen geleid tot mooie resultaten op De Zuidwester, maar zorgde ook voor een duurzame verbinding en een nieuwe manier van denken en (samen)werken in het primair onderwijs. We zijn niet langer een ‘roepende in de woestijn’, maar erkennen voortaan vanuit een sterk netwerk de ongelijkheid in wijken. Smart Start onderbouwt de problemen met data, zorgt voor een betere besluitvorming en biedt oplossingen op maat die werken en ook nog eens grip geven op jeugdzorgkosten.”
Onderbuikgevoelens aantoonbaar maken
“Om de basis van kinderen en gezinnen sterker te maken, onderzoeken wij combinaties van risicofactoren uit databronnen en voegen daar vervolgens de juiste kennis en ervaring aan toe”, informeert Lian. “Door meer kennis naar de voorkant te brengen, is op termijn geen inzet aan de achterkant meer nodig.” Carin deelt deze visie: “Smart Start maakt het mogelijk om onderbuikgevoelens voortaan aantoonbaar te maken, concreet het gesprek met elkaar te voeren en beredeneerd andere keuzes te maken. Een verrijking!”
Over Smart Start
Binnen Smart Start bundelen Sterk Huis, Centerdata, Tilburg University, gemeenten Hart van Brabant, T-Primair, GGD Hart voor Brabant , het ministerie van VWS en een groot aantal samenwerkingspartners de krachten voor betere kansen voor kinderen. Samen met alle betrokkenen in de leefomgeving van kinderen en gezinnen maken zij de transformatie van een probleem- en procesgestuurde individuele aanpak naar een preventieve, collectieve aanpak.
Ontdek hier aan welke maatschappelijke vraagstukken Smart Start nog meer werkt. Of lees op besmartstart.nl hoe je zelf volgens het Smart Start-denken en -werken kunt starten met sociale vraagstukken.
Voor vragen over dit magazine of Smart Start, stuur een mail naar info@programmasmartstart.nl
April 2022
