In de wieg al op achterstand: bij baby’s van 4 maanden is de ongelijkheid reeds te zien

Kinderen uit arme gezinnen komen al vroeg op achterstand, blijkt uit nieuw Rotterdams onderzoek met gegevens van 153 duizend kinderen. Arme baby’s zijn vaker zwaarder, arme peuters hebben vaker een taalachterstand, arme tieners vaker psychosociale problemen. Hoe komt dat? En is er iets aan te doen?

Wat zit hier in het drinkwater? Dat dacht Mirjam Jobse toen ze korte tijd werkte op een consultatiebureau in een plaats in de Betuwe, waarvan ze de naam liever niet noemt. Ze kwam elke dag moe thuis, vertelt ze, moeier dan ze gewend was van haar werk in Culemborg, een kilometer of twintig verderop.

‘De kinderen klommen overal op, maakten dingen stuk, waren drukker. En de ouders zeiden er niets van.’

Jobse, die verpleegkundig specialist is, zag ook dat veel van de ouders te zwaar waren. Net als hun kinderen, trouwens. En dat de kleintjes zich trager dan gemiddeld leken te ontwikkelen. Neem nou de vormenstoof. Een 2-jarige kan over het algemeen het ronde blokje in het juiste gat duwen, een 3-jarige ook het vierkant en de rechthoek, een 4-jarige de driehoek. Maar daar was dat anders.

lees hier het artikel verder

‘Niemand slaat zijn kind voor de lol. Dat begint vanuit onmacht’

#smartartikel

Wetenschappelijke kennis wordt niet goed gebruikt in de jeugdhulp, zegt Dijkshoorn. „Data, data, data – dat is het belangrijkst.” @NRC

‘Mishandelen doen we allemaal’. Het zou een goede slogan voor de jeugdbescherming kunnen zijn, zegt Peter Dijkshoorn (65). In zijn weelderige tuin in Giethoorn denkt de niet-praktiserend jeugdpsychiater en voormalig bestuurder van een jeugd-ggz-instelling hardop na over hoe hij kindermishandeling zou willen aanpakken. Hij ziet een landelijke, langlopende campagne , zoals de BOB-campagne tegen alcohol in het verkeer, voor zich. „Die werkte als een tierelier.”

Het is één van de ideeën die Dijkshoorn heeft als ‘landelijk ambassadeur voor een lerend jeugdstelsel’, een functie die sinds vorig jaar bestaat en is bedacht en betaald door de Vereniging van Nederlandse Gemeenten (VNG). Dijkshoorn denkt mee over hoe de jeugd-ggz, jeugdzorg en jeugdbescherming kan verbeteren. Hij schuift aan bij gesprekken van het ministerie van Volksgezondheid en de VNG over de toekomst van het jeugdhulpstelsel – een onvermijdelijk onderwerp in de kabinetsformatie. Ook schreef hij, met andere experts, een pamflet met aanbevelingen – Op de groei – dat onlangs verscheen.

Het klinkt wellicht tegenstrijdig, maar om kindermishandeling te voorkomen, zul je het eerst moeten ‘normaliseren’, denkt Dijkshoorn. „Jaarlijks worden in Nederland ruwweg 125.000 kinderen mishandeld. Dat begint vanuit onmacht, niemand slaat zijn kind voor de lol.”

Maar ouders durven geen hulp te zoeken. „We hebben een cultuur gecreëerd waarin ouders bang zijn dat ze hun kind kwijtraken.” Want dat zijn de verhalen die vooral naar buiten komen. „Terwijl we uit onderzoek weten dat kinderen die mishandeld zijn daar langdurige problemen aan overhouden. Angstklachten, trauma’s. Zij geven die weer door aan hun kinderen.” Dus: hoe eerder ouders met trauma’s in beeld komen en geholpen kunnen worden, hoe beter – voor ouder en voor kind. Hoe? Door de geveltekst van Veilig Thuis te veranderen, zegt Dijkshoorn: „Hier krijgt u hulp als het thuis uit de hand loopt. 95 procent van de kinderen die wij helpen blijft thuis wonen.”

Lees hier verder

Update Inspiratieplein

Kansengelijkheid staat al een aantal maanden hoog op de maatschappelijke en politieke agenda. Dat komt ook door de effecten die de coronamaatregelen hadden op kinderen en gezinnen, en de onderzoeken die verschenen zijn over onder meer kinderarmoede. Als programma Smart Start juichen we deze aandacht toe. Op basis van kennis oplossingen bedenken, maar dan ook versterkt door data en onderzoek. Het regionale designteam dat dit voorjaar getraind is, staat klaar om designprocessen te begeleiden voor Smart Start-vraagstukken, groot en klein.

In deze nieuwe editie van het Inspiratieplein praten we jullie graag bij over Smart Start. En tegelijkertijd zouden we nog veel meer willen delen en willen vragen. Want in een lerend programma als Smart Start missen we de inspiratiesessies waarin we elkaar ontmoeten enorm. Hopelijk is het begin 2022 zover. In de tussentijd nodigen we je uit om het Inspiratieplein te bezoeken en te laten weten wat je ervan vindt.

De zomerperiode gebruiken wij om een online tool te ontwikkelen voor een overdraagbare aanpak voor Smart Start. Dit gaan we dit najaar lanceren. De voorbereidingen zijn in volle gang. Wij wensen jullie een fijne zomer! 

Ga hier naar het Inspiratieplein

In de update van ons inspiratieplein gaan de projectleider van K!NDT en programma manager van Smart Start met elkaar in gesprek. K!NDT en Smart Start, twee inspiratiebewegingen die, ieder op een eigen manier, naar hetzelfde thema kijken en elkaar versterken.

In Nederland groeit één op de twaalf kinderen op in armoede. Deze ruim 300.000 kinderen hebben geen onbezorgde jeugd. De financiële zorgen hebben niet alleen invloed op hun jonge levens, maar ook op later: op de ontwikkeling en toekomst van deze kinderen. Twee wethouders uit het sociale domein willen deze cirkel van kansenongelijkheid doorbreken. En we presenteren jullie in deze update ons Designteam, 9 creatieven die jullie kunnen helpen om ingewikkelde vraagstukken op te lossen met verrassende werkvormen. ​