Thuis Aan Tafel Armoede

studenten versterken Smart start

In deze bijzondere tijden waarin evenementen wat lastiger te organiseren zijn willen wij met ‘Aan Tafel’ toch blijven verbinden. Dat doen we door Thuis Aan Tafel! Samen met het kennisnetwerk SJS (Samenwerkende Jeugdzorg Specialisten) organiseren we ‘Aan-tafel’ – sessies voor Jeugdprofessionals, maatschappelijke partners, docenten en studenten. Normaal gesproken op locatie, maar nu via online webinars.

Smart Start bij Thuis aan Tafel

In Nederland leven 110.000 kinderen in langdurige armoede. Ook Vivian Jacobs van Smart Start komt met schokkende feiten. Ze vertelt over het programma en de gedachte erachter: “In deze datagedreven samenleving weten we in welk type huishoudens problemen ontstaan. Waarom wachten tot het uit de hand loopt? Laten we gebruiken wat we weten, aan data, kennis en ervaringen.”

Smart Start wil verdriet en ellende voorkomen, maar bijvoorbeeld ook stijgende kosten voor jeugdzorg. “Het begint altijd met een vraagstuk, bijvoorbeeld hoe kunnen we uithuisplaatsingen voorkomen?” Een deel van het antwoord ligt in data, in onderzoeksresultaten, wetenschappelijke inzichten. Maar ook verhalen van betrokkenen zelf dragen bij. Samen met de doelgroep tot een creatieve oplossing komen, is dan ook een van de onderdelen van design thinking, de methode die Smart Start hanteert.

Gevolgen voor kinderen

Onderzoeker Bernadette Janssen (Sterk Huis en Tranzo) vertelt over de effecten van armoede op de ontwikkeling van kinderen. Ze schetst hoe financiële problemen vaak van generatie op generatie worden doorgegeven. Geldzorgen maken het ook lastig een goede opvoeder te zijn. Kinderen lijden in stilte, schamen zich en maken zich zorgen om de financiële situatie thuis. Dat heeft een negatieve invloed op hun schoolprestaties, terwijl ze toch al minder kansen en mogelijkheden hebben. Wat helpt, is investeren in goed onderwijs.

Kansrijk ontwikkelen

Tot slot een voorbeeld van Smart Start in de praktijk. Aan het woord is Lenneke Hendriks, projectleider van Smart Start in Gilze en Rijen. Ze vertelt over de pilot De Voedselbank. Het vraagstuk was: hoe kunnen kinderen die opgroeien in armoede, zich zo kansrijk mogelijk ontwikkelen? Geanonimiseerde data van Voedselbankklanten boden interessante inzichten. Zo kregen relatief veel cliënten voor hun 25e hun eerste kind. Ook blijken life events zoals een scheiding vaak tot armoede te lijden. Verder deden cliënten meer dan anderen een beroep op jeugdhulp en bleken klanten vaker dan verwacht te behoren tot ‘de werkende armen’: wel een baan, weinig inkomen.

Duohulp is een van de acht oplossingen waarvoor Gilze en Rijen, samen met de doelgroep, heeft gekozen. Naast de professional wordt ook een ervaringsdeskundige ingezet. Studenten van Fontys Pedagogiek zijn betrokken bij de effectmeting van de pilot. Wat Lenneke is bijgebleven uit de gesprekken met moeders en kinderen is een gebrek aan autonomie. Een van hen zei: “Armoede gaat in je hoofd zitten. Kansen zijn er dan niet meer voor jou. Alleen voor anderen.”